Son yıllarda giderek artan ve artmaya devam eden şişmanlık artık okul çağı hatta okul öncesi çocuklarımızda da sıkça görülmeye başladı. Gelişmekte olan ülkelerde, özellikle şehirlerde yaşayan çocuklarda obezite alarm verecek şekilde giderek artıyor.
- Küçük yaştan itibaren aile tarafından çocuğa yanlış beslenme alışkanlığının kazandırılması,
- Daha kolay tüketmesini sağlamak amacıyla tatlı besinlere yöneltme
(süt ve yoğurda şeker karıştırma, gofret, şekerleme…vb verme),
- Sağlıksız okul ve yuva menüleri,
- Tatlı ağırlıklı menüler,
- Kısa süren ders araları nedeni ile çocukların hızlı tüketilebilir besin seçimine yönelmesi,
(Gofret, çikolata, şekerleme ...vb),
- Fiziksel aktivite azlığı (örn. okula servis ile gidip gelme),
- Beden eğitimi, oyun derslerinin olduğu saatlerde de diğer derslerin yapılması,
- Şehirleşmeye bağlı çocukların oyun ve eğlence alanlarının azalması,
- Televizyon ve bilgisayar başında geçirilen zamanın çok fazla olması,
- Aile büyüklerinin çocuğun zayıf olduğu yönünde inanışları ve baskıları sonucu çocuğa küçük yaştan itibaren
aşırı ve zararlı gıdalarla beslenmesi,
- Uzman hekime danışmadan, kulaktan duyma bilgiler ve batıl inanışlarla, çocuğa zararlı olabilecek
besinlerin verilmesi gibi sebeplerdir.
Çok şekerli gıdalar, kan şekeri üzerinde çabuk yükselmesini ve devamında aynı hızda düşmesini sağlayan bir etki mekanizmasına sahiptir. Bu nedenle ders arasında ve öncesinde gofret, çikolata, şekerleme gibi çoğunluğu basit şekerlerden oluşan gıdaların tüketimi, dersin başında çocuğunuzun kan şekeri seviyesinin artmasına, dersin sonuna doğru da iyice azalmasına sebep olacaktır. Bu da elinde olmadan dikkat kaybına ve dersi takip zorluğuna yol açacaktır.
Bununla birlikte kan şekeri düşen ve açlık hisseden çocuk fark etmeden yine bu besinlere yönelecek ve bu sağlıksız beslenme döngüsü devam edecektir. Bunun sonucunda da çocuğun vücut ağırlığı artacak ve bu durum sağlığını olumsuz yönde etkileyecektir.
Vücut ağırlığındaki bu artış çocuğun ilerleyen yaşlarda koroner kalp hastalığı, kolesterol, damar sertliği, hipertansiyon, diyabet, gut, kanser (göğüs, rahim, safra, barsak, prostat…vb), mide rahatsızlıkları (ülser, gastirit…vb), karaciğer yağlanması, nefes darlığı, eklemlerde zorlanma gibi hastalıklara yakalanmasına sebebiyet verebilmektedir.
- Başta anne, baba ve çocuk olmak üzere diğer aile bireylerinin de, gerek besin seçimi, gerekse besin hazırlama, pişirme ve saklama yöntemleri hakkında bilgi sahibi olmaları,
- Genellikle büyük ve yoğun olan porsiyonları, tabak boyutu ve doluluk bakımından azaltılarak ideal sınırlara çekilmeli,
- Çocuğa ihtiyacı olduğu kadar besin verilmeli,
- Çocuğun tek tip besinlerle beslenmesi engellenerek besin çeşitliliği sağlanmalı,
- Sevmediği besinler yerine benzer yararlılığa sahip besinler tercih edilmeli,
- Sevmediği ve yemediği besinleri değişik sunum yöntemleri ile sevdirilmeye çalışılmalı, (Örn; bu besinleri az miktarlarda sevdiği besinlerin içine karıştırabilirsiniz)
- Çikolata, gofret, şekerleme, cips...vb yerine meyve ile ödüllendirilmeli,
- Çocuğa yavaş yemek yeme alışkanlığı kazandırılmalı,
- Çocuğun televizyon ve bilgisayar karşısında oturma süresini azaltılmalı,
- Egzersiz yapma alışkanlığı çocuğa kazandırılmalı,
- Beslenme uzmanı bulundurmaları yönünde okullardan ve yuvalara talepte bulunmalı,
- Fast food besinlerini tüketmesi engellenmeli,
- Çocuğu okula yazdırırken oyun bahçesi, spor alanı olan yerleri tercih etmeli,
- İkamet ettiğiniz yerde asgari ölçüde çocuğun oyun oynayabileceği, birlikte yürüyüş yapabileceğiniz alanların olmasına özen gösterilmeli,
- Çocuğa beslenme, oyun, uyku ve egzersiz için yeterli vakit ayırması sağlanmalı,
- Çocuğa dışarıdan beslenme alışkanlığı kazandırılmamalı, evde çocuk için yemek pişirilmeli,
- Hazır besinler (hazır meyve suları dahil) yerine taze meyve suyu verilmeli,
- Çocuğun günlük besin öğesi gereksinimlerinin belirlenmesi, eğitimlerle besin tercihlerinin düzeltilmesi,
sağlıklı ve dengeli beslenme alışkanlıklarının kazandırılması için mutlaka uzman hekimlere danışılmalıdır.
- 2 su bardağı süt veya yoğurt,
- 2-3 köfte büyüklüğünde et, tavuk veya balık,
- 3-4 ince dilim ekmek ve 5-6 yemek kaşığı pilav ya da makarna,
- 8-10 yemek kaşığı sebze yemeği,
- 3-4 adet orta boy meyve (üzüm, çilek, kiraz...vb taneli meyveler 10-12 tane)
Sağlıklı günler...
